Diagnostyka i leczenie zaburzeń o podłożu psychiatrycznym i psychologicznym

Psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT od angielskiej nazwy Cognitive Behavioral Therapy) to psychologiczna metoda leczenia zaburzeń psychicznych i problemów emocjonalnych. Za psychoterapią poznawczo-behawioralną przemawia przede wszystkim jej wysoka skuteczność, wielokrotnie potwierdzona badaniami klinicznymi. Głównym założeniem psychoterapii poznawczo-behawioralnej jest przekonanie, że myśli, emocje i zachowania człowieka wzajemnie na siebie wpływają, tworząc wzorce zachowań, które nie zawsze są właściwe. Terapia poznawczo-behawioralna jest zorientowana na cel i koncentruje się na bieżących problemach. Jest ograniczona w czasie trwa zwykle kilkanaście do kilkudziesięciu spotkań (raz w tygodniu). Ma też charakter edukacyjny, uczy pacjenta jak być własnym terapeutą, uczy rozpoznawać, weryfikować i podważać dysfunkcjonalne myśli i przekonania. Wykorzystuje wiele technik, które mają na celu zmianę wzorców myślenia, emocji i zachowań. Jest z powodzeniem stosowana w leczeniu depresji a także innych zaburzeń nastroju (dystymii, choroby afektywnej – dwubiegunowej w połączeniu z farmakoterapią), zaburzeń lękowych (GAD – zaburzenie lękowe uogólnione, napady paniki, agorafobia, fobia społeczna, OCD – zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne, PTSD, fobie proste), zaburzeń osobowości, zaburzeń odżywiania, uzależnień, zaburzeń pod postacią somatyczną, schizofrenii (w połączeniu z farmakoterapią).

Podejście psychodynamiczne oparte jest na stworzeniu mocnej, funkcjonalnej relacji terapeutycznej. Praca wstępna skoncentrowana jest na diagnozie problemu – jego głębokości, w odniesieniu do okresu rozwojowego, intensywności, naturze konfliktowej bądź deficytowej. Stosuje się narzędzia analityczne do treści przeżyciowej z konkretnej, indywidualnej przeszłości pacjenta. Po zdiagnozowaniu problemu przechodzimy do pracy reparacyjnej. Polega ona na odzyskaniu dostępu do treści podświadomych, będących źródłem problemu otyłości. Jest to praca w polu emocjonalnym, wspierająca, odciążająca, porządkująca i strukturyzująca treści, z którymi pacjent sobie nie radzi, używając adekwatnych struktur
psychologicznych.
Środowisko terapeutyczne pozwala na pracę nad problemami z gwarancją bezpieczeństwa. Analizie podlegają treści intrapsychiczne, z przeszłości, a celem jest odkrycie mechanizmów i zależności z aktualnym stanem psychicznym i fizycznym.
W czasie leczenia zakres problemów do rozwiązania rozciąga się od podstawowych lęków, poprzez problemy relacyjne, reakcji na utratę, aż po kwestie popędowe jak miłość czy agresja. W trakcie terapii dochodzi do stopniowej konfrontacji z problemami, nawiązania kontaktu z przeżyciami szczególnie trudnymi: lękiem, agresją, zawiścią czy smutkiem. W asyście psychoterapeuty dochodzi nie tylko do przypomnienia, ale także ich ponownego przeżycia. Celem jest zastąpienie szkodliwych schematów przeżywania – wyparcia, zaprzeczenia, somatyzacji – sposobami dojrzalszymi. Poprzez odniesienie się do źródeł problemów uzyskujemy trwałą poprawę w postaci rezygnacji ze szkodliwych, określonych, używających ciała mechanizmów. Odzyskanie wglądu jest powrotem do prawdziwej kontroli nad własnym życiem. Stopniowo osiągany efekt w postaci utraty wagi jest konkretnym dowodem na skuteczność stosowanych metod. Wzrasta także zdrowa motywacja wynikająca z prawdziwej troski a nie będąca maniakalną ucieczką od problemów. Całość procesu jest uzależniona od aktywnego udziału pacjenta. Tempo i głębokość terapii zależy od stanu i gotowości uczestnika terapii. Pacjent jako całość jest aktywnym i najważniejszym podmiotem leczenia